Bu dönemde eski Sovyetler Birliği'nin bir parçası olmanın zorluklarına rağmen Azerbaycan ilerleme ve gelişme yoluna girmiş ve ülkemiz bilim, kültür, sanat, eğitim, sağlık ve diğer alanlarda rönesansını yaşamıştır. Bu dönem Azerbaycan tarihinde haklı olarak Büyük lider Haydar Aliyev döneminin başlangıcı olarak kabul edilmektedir.
Azerbaycan Komünist Partisi Merkez Komitesi Birinci Sekreterliği'ne seçilen Ulu önder Haydar Aliyev, 14 Temmuz 1969'da cumhuriyette sosyal hayatın her alanında derin bir gerilemenin hüküm sürdüğü bir dönemde, vizyoner ve maksatlı politikası, güçlü siyasi iradesi ve kararlılığı, yorulmak bilmez, çok yönlü ve devasa faaliyeti sayesinde geri kalmışlık ortadan kaldırılmış ve ülkemiz birlik cumhuriyetleri arasında lider konuma yükselmeyi başarmıştır. Ayrıca, sonraki tarihsel gelişim seyri, Büyük lider Haydar Aliyev'in bugünün modern ve bağımsız Azerbaycan'ını daha o dönemde inşa etmeye başladığını kanıtlamıştır.
Sovyet döneminde Ulu önder Haydar Aliyev'in Azerbaycan'a önderliği sırasında ülkenin sosyo-ekonomik kalkınmasında bilim ve eğitimin önemi çok takdir edilmiş, eğitimin geliştirilmesine büyük önem ve özen gösterilmiştir.
20. yüzyılın 70'li ve 80'li yıllarının önemli olaylarından biri olarak, cumhuriyette yüksek askeri eğitim sisteminin kurulması Milli Önder adıyla bağlantılıdır. Askerî vatanseverliği millî vatanseverliğin zirvesi olarak gören Ulu önder gençlerin beden, ruh ve askerî yönden yetişmelerine özel bir önem vermiştir. Milli lider Haydar Aliyev gençlere hitaben yaptığı konuşmalardan birinde şunları kaydetti: "Azerbaycan'ın egemenliği her Azerbaycan vatandaşı için en kutsal hedef ve görevdir. Böyle bir durumda kendi kaderimizin sahibi olarak kendi gücümüzle vatanımıza ve topraklarımıza sahip çıkmalıyız. Bunu halk, gençlerimiz, ordu saflarındaki vatan evlatları yapmalıdır. Bu nedenle bir yandan ortaokullarda gençlerin askerlik eğitimine ve beden eğitimine ciddi önem verilmeli, diğer yandan gençlerde vatanseverlik duygusunun yükseltilmesi, ruhen yetiştirilmesi gerekmektedir. Anavatanı korumaya hazır olma ruhu içinde eğitmek gerekir".
Belirtmek gerekir ki, o dönemde Azerbaycan gençliğinin orta ve yüksek askeri okullarda eğitim alması konusu çok ciddi bir sorundu. Haydar Aliyev, Azerbaycan gençliğinin ana birlik türleri yerine inşaat ve ekonomik birimlerde askere alınmasından ciddi şekilde endişe duyuyordu. 1971 yılında Cemşid Nahçıvanski Askeri Okulu'nun açılması, Azerbaycan askeri personelinin yüksek tahsilli yetiştirilmesine büyük önem ve özen gösteren Ulu önder Haydar Aliyev'in girişimi, çalışkanlığı ve emeği sonucunda Azerbaycan'ın hayatında çok önemli bir olay olmuştur. Ülkede ilk kez askeri personel eğitimi başladı. Ayrıca Azerbaycan gençlerinin SSCB'nin en üstün askeri okullarına gönderilmesini başlatan da Ulu Öndar'dır. Bu adımların benzersiz önemi halkımızın bağımsızlığını kazanmasından sonra Ermeni saldırganlığına karşı verdiği mücadelede daha net anlaşıldı.Ulu önder Haydar Aliyev'in büyük bir öngörüyle yürüttüğü her faaliyetin bağımsızlık dönemi için hesaplandığına bir kez daha şahit olduk. Dahi haklı olarak şöyle demiştir: "Her devlet için olduğu gibi Azerbaycan devletinin de en önemli şartı, devleti güçlü ve diri kılmak için bir orduya ve orduyu oluşturan profesyonel bir subay kadrosuna sahip olmaktır." Şu anda Azerbaycan, Ulu Önder'in başarıyla başlattığı ordu inşa etme politikasına dayalı olarak dünyanın en güçlü ordularından birine sahip.
Geniş çaplı ve çok yönlü faaliyetleriyle her Azerbaycanlının ruhuna ve duygusuna vatan sevgisi tohumları eken Milli lider Haydar Aliyev, Sovyet döneminde milli ve manevi değerler sisteminin korunması ve geliştirilmesinde müstesna tarihi hizmetler vererek milli uyanışın ve milli şuurun güçlenmesine önemli katkılarda bulunmuştur. Bugün Ulu önder Haydar Aliyev'in millî şuur-vatanseverlik şuuru anlayışı daha da gelişmiş ve halkımıza Vatan sevgisini, Vatan birliğini, Vatan bütünlüğünü aşılayan bir bütün olarak milletimizin vatanseverlik eğitiminde paha biçilmez bir örnek haline gelmiştir.
Güçlü Azerbaycan Ordusu'nun Başkomutan sayın İlham Aliyev liderliğindeki "Demir Yumruk" operasyonunda 44 gün içinde Ermeni faşizmini yerle bir etmesi Büyük Önder'in vatansever politikasının bir kutlamasıdır. Azerbaycan'ın kahraman asker ve subayları kanları ve canları pahasına hızla ilerlediler, Ermenilerin uzun yıllar inşa ettikleri istihkâm ve istihkâm sistemlerini yarıp geçerek topraklarımızı işgalden kurtardılar.
Böylece Ulu önder Haydar Aliyev'in Sovyet döneminde başlattığı ve bağımsızlık yıllarında devam ettirdiği bağımsız ve güçlü devlet olma mücadelesinin mirası, modern çağa onurlu ve başarılı bir şekilde taşınarak Azerbaycan'ın parlak geleceğinin ana garantörü olmuş daha da zenginleştirilmiştir.
Sahib Şəmizadə
180 numaralı ortaokulun öğretmeni, Yeni Azerbaycan Partisi üyesi, sosyal ve politik aktivist.