Öğretmenlik meslek kanunu, Türkiye'de öğretmenlik mesleği ile ilgili düzenlemeleri içeren bir yasadır. Kanun, öğretmenlerin atanma, görev, hak ve sorumluluklarını belirlemekte ve mesleki gelişimlerini desteklemeyi amaçlamaktadır. İşte öğretmenlik meslek kanunuyla ilgili bazı detaylar:
-
Atama ve Görevlendirme: Öğretmenlik meslek kanunu, öğretmenlerin atanma ve görevlendirme süreçlerini düzenler. Atamalar genellikle Milli Eğitim Bakanlığı tarafından yapılır ve öğretmen adaylarının nitelikleri, mezuniyetleri ve sınav sonuçlarına göre belirlenir.
-
Görev, Hak ve Sorumluluklar: Kanun, öğretmenlerin görev, hak ve sorumluluklarını belirler. Öğretmenler, öğrencilere eğitim ve öğretim sağlamak, disiplin kurallarını uygulamak ve mesleki etik standartlara uymakla yükümlüdürler. Aynı zamanda öğrencilerin gelişimlerini takip etmek, velilerle iletişim kurmak ve okul yönetimiyle işbirliği yapmak da öğretmenin sorumlulukları arasındadır.
-
Mesleki Gelişim: Kanun, öğretmenlerin mesleki gelişimini desteklemeyi hedefler. Öğretmenlere, mesleki eğitim ve seminerlere katılma imkanı sağlanır. Ayrıca öğretmenlere yüksek lisans veya doktora yapma gibi akademik çalışmaları için destek verilir.
-
Özlük Hakları: Öğretmenlik meslek kanunu, öğretmenlerin özlük haklarını düzenler. Bu haklar arasında maaş, emeklilik koşulları, izinler, sağlık hizmetleri ve diğer sosyal haklar yer alır.
-
Disiplin ve Soruşturma: Kanun, öğretmenlerin disiplin kurallarına uymalarını ve mesleki etik standartlara uygun davranmalarını sağlamayı amaçlar. Disiplin ihlalleri durumunda öğretmenlere disiplin cezaları verilebilir ve disiplin soruşturmaları yapılabilir.
|
KANUN |
||||
|
ÖĞRETMENLİK MESLEK KANUNU
BİRİNCİ BÖLÜM Amaç ve Kapsam Amaç MADDE 1 – (1) Bu Kanunun amacı, eğitim ve öğretim hizmetlerini yürütmekle görevli öğretmenlerin atamaları ve mesleki gelişimleri ile kariyer basamaklarında ilerlemelerini düzenlemektir. Kapsam MADDE 2 – (1) Bu Kanun, eğitim ve öğretim hizmetlerini yürüten öğretmenleri kapsar. İKİNCİ BÖLÜM Öğretmenlik Mesleği Öğretmenlik MADDE 3 – (1) Öğretmenlik, eğitim ve öğretim ile bununla ilgili yönetim görevlerini üzerine alan özel bir ihtisas mesleğidir. Öğretmenler bu görevlerini, Türk Millî Eğitiminin amaçları ve temel ilkeleri ile öğretmenlik mesleği etik ilkelerine uygun olarak ifa etmekle yükümlüdür. (2) Öğretmenlerin çalışma şartları, eğitimde kalitenin yükseltilmesi için belirlenen amaçları gerçekleştirmek üzere düzenlenir. (3) Öğretmenlik mesleğine hazırlık; genel kültür, özel alan eğitimi ve pedagojik formasyon/öğretmenlik meslek bilgisi ile sağlanır. (4) Öğretmenlik mesleği; aday öğretmenlik döneminden sonra öğretmen, uzman öğretmen ve başöğretmen olmak üzere üç kariyer basamağına ayrılır. Öğretmenlerin nitelikleri ve seçimi MADDE 4 – (1) Öğretmen adaylarında genel kültür, özel alan eğitimi ve pedagojik formasyon/öğretmenlik meslek bilgisi bakımından aranacak nitelikler Millî Eğitim Bakanlığınca tespit olunur. (2) Öğretmenler, öğretmen yetiştiren yükseköğretim kurumlarından ve bunlara denkliği kabul edilen yurt dışı yükseköğretim kurumlarından mezun olanlar arasından seçilir. Aday öğretmenlik MADDE 5 – (1) Özel mevzuatında yer alan hükümler saklı kalmak üzere, aday öğretmenliğe atanabilmek için 14/7/1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 48 inci maddesinde sayılan şartlara ek olarak, yönetmelikle belirlenen yükseköğretim kurumlarından mezun olma, 7/4/2021 tarihli ve 7315 sayılı Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması Kanununa göre güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması yapılmış olma ve Millî Eğitim Bakanlığınca ve/veya Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi Başkanlığı tarafından yapılacak sınavlarda başarılı olma şartları aranır. (2) Adaylık süresi bir yıldan az iki yıldan çok olamaz. Bu süre içinde, zorunlu hâller dışında aday öğretmenlerin görev yeri değiştirilemez. (3) Aday öğretmenler, eğitim ve uygulamadan oluşan Aday Öğretmen Yetiştirme Programına tabi tutulur. Aday öğretmenlerden adaylık süreci sonunda Adaylık Değerlendirme Komisyonu tarafından yapılan değerlendirme sonucunda başarılı olanlar öğretmenliğe atanır. (4) Aday öğretmenlerden; a) Atanma niteliklerinden herhangi birini taşımadığı sonradan anlaşılanların, b) Adaylık süresi içinde atanma şartlarından herhangi birini kaybedenlerin, c) Adaylık sürecinde aylıktan kesme veya kademe ilerlemesinin durdurulması cezası alanların, ç) Aday öğretmenler için öngörülen Aday Öğretmen Yetiştirme Programına mazeretsiz olarak katılmayanlar ile bu program sonunda Adaylık Değerlendirme Komisyonunca yapılan değerlendirmede başarısız olanların, görevine son verilir ve bunlar üç yıl süreyle öğretmenlik mesleğine alınmaz. (5) Dördüncü fıkranın (ç) bendi kapsamında görevlerine son verilmesi gerekenlerden aday öğretmenliğe başlamadan önce 657 sayılı Kanuna göre memurlukta adaylığı kaldırılarak asıl memurluğa atanmış olanlar, kazanılmış hak aylık derecelerine uygun memur unvanlı kadroya atanır. (6) Aday öğretmenlerin adaylık sürecinde yetiştirilmelerine esas Aday Öğretmen Yetiştirme Programı ve Adaylık Değerlendirme Komisyonunun oluşumu ile aday öğretmenlik sürecine ilişkin diğer usul ve esaslar yönetmelikle düzenlenir. Öğretmenlik kariyer basamakları MADDE 6 – (1) Aday öğretmenlik dâhil öğretmenlikte en az on yıl hizmeti bulunanlardan; a) Mesleki gelişime yönelik 180 saatten az olmamak üzere düzenlenen Uzman Öğretmenlik Eğitim Programını tamamlamış olan, b) Mesleki gelişim alanlarında uzman öğretmenlik için öngörülen asgari çalışmaları tamamlamış olan, c) Kademe ilerlemesinin durdurulması cezası bulunmayan, öğretmenler uzman öğretmen unvanı için yapılan yazılı sınava başvuruda bulunabilir. Uzman öğretmen unvanı için yapılan yazılı sınavda 70 ve üzeri puan alanlar başarılı sayılır. Yazılı sınavda başarılı olanlara uzman öğretmen sertifikası düzenlenir. (2) Uzman öğretmenlikte en az on yıl hizmeti bulunan ve kademe ilerlemesinin durdurulması cezası bulunmayan uzman öğretmenlerden mesleki gelişime yönelik 240 saatten az olmamak üzere düzenlenen Başöğretmenlik Eğitim Programını tamamlamış olan ve mesleki gelişim alanlarında başöğretmenlik için öngörülen çalışmaları tamamlayanlar başöğretmen unvanı için yapılan yazılı sınava başvuruda bulunabilir. Yazılı sınavda 70 ve üzeri puan alanlar başarılı sayılır. Yazılı sınavda başarılı olanlara başöğretmen sertifikası düzenlenir. (3) Yüksek lisans eğitimini tamamlayanlar uzman öğretmen unvanı için öngörülen, doktora eğitimini tamamlayanlar ise başöğretmen unvanı için öngörülen yazılı sınavdan muaf tutulur. (4) Eğitim kurumu yöneticiliği ve sözleşmeli öğretmenlikte geçen süreler öğretmenlik süresinin hesabında dikkate alınır. (5) Öğretmen unvanından, bu göreve atanmanın atamaya yetkili amir tarafından onaylandığı tarihten, uzman öğretmen veya başöğretmen unvanından ise uzman öğretmen/başöğretmen sertifikasının düzenlendiği tarihten itibaren yararlanılır. Uzman öğretmen veya başöğretmen unvanını kazandıktan sonra alan değiştiren ya da ilgili düzenlemelerle alanı kaldırılan veya alanının adı değiştirilen öğretmenler kazandıkları unvanları kullanmaya devam eder. (6) Uzman öğretmen veya başöğretmen unvanı alanlara her unvan için ayrı ayrı olmak üzere bir derece verilir. (7) Kademe ilerlemesinin durdurulması cezası almış olanlar, cezaları özlük dosyasından silindikten sonra uzman öğretmen veya başöğretmen unvanı için başvuruda bulunabilir. (8) Öğretmenlik mesleği kariyer basamaklarında ilerlemeye ilişkin usul ve esaslar yönetmelikle düzenlenir. ÜÇÜNCÜ BÖLÜM Çeşitli ve Son Hükümler Hüküm bulunmayan hâller MADDE 7 – (1) Bu Kanunda hüküm bulunmayan hâllerde; 5/1/1961 tarihli ve 222 sayılı İlköğretim ve Eğitim Kanunu, 657 sayılı Kanun, 14/6/1973 tarihli ve 1739 sayılı Millî Eğitim Temel Kanunu ile diğer kanunların bu Kanun ile çelişmeyen hükümleri uygulanır. MADDE 8 – (1) 657 sayılı Kanunun 152 nci maddesinin “II – Tazminatlar” kısmının “B – Eğitim, Öğretim Tazminatı” bölümünde yer alan “% 40’ına” ibaresi “% 120’sine” şeklinde, “% 20’sine” ibaresi “% 60’ına” şeklinde değiştirilmiştir. (2) 657 sayılı Kanuna ekli (I) sayılı Cetvelin “IV – Eğitim ve Öğretim Hizmetleri Sınıfı” bölümü aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir. MADDE 9 – 25/8/2011 tarihli ve 652 sayılı Özel Barınma Hizmeti Veren Kurumlar ve Bazı Düzenlemeler Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin ek 4 üncü maddesinin üçüncü fıkrasının birinci cümlesine “sözleşmeli öğretmenler” ibaresinden sonra gelmek üzere “, can güvenliği ve sağlık mazeretleri hariç olmak üzere” ibaresi eklenmiştir. MADDE 10 – 14/6/1973 tarihli ve 1739 sayılı Millî Eğitim Temel Kanununun 43 üncü ve 45 inci maddeleri yürürlükten kaldırılmıştır. Uzman öğretmen veya başöğretmen unvanına sahip olanlar GEÇİCİ MADDE 1 – (1) Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte uzman öğretmen veya başöğretmen unvanına sahip olanlar, bu Kanunun sağladığı haklardan yararlanır. Yürürlük MADDE 11 – (1) Bu Kanunun 8 inci maddesi 15/1/2023 tarihinde, diğer maddeleri yayımı tarihinde yürürlüğe girer. Yürütme MADDE 12 – (1) Bu Kanun hükümlerini Cumhurbaşkanı yürütür. 13/2/2022 |
||||