10924,53%-1,34
42,21% 0,06
48,80% -0,14
5497,31% 1,18
9015,99% 0,00
Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) koridorlarında, yüz binlerce "staj mağduru"nu doğrudan ilgilendiren ve erken emeklilik hayallerini gerçeğe dönüştürebilecek kritik bir yasa teklifi görüşülmeye başlandı. Uzun yıllardır süregelen bu sosyal güvenlik sorununu çözmeyi amaçlayan düzenleme, staj ve çıraklık dönemindeki sigorta başlangıçlarının emeklilik hesabında geçerli sayılmasını ya da geriye dönük prim borçlanmasının yolunu açmayı öneriyor.
Meslek lisesi, çıraklık okulu ve üniversitelerdeki zorunlu staj uygulamaları sırasında ilk kez Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) kaydı yapılan vatandaşlar, mevcut mevzuatta bu girişlerin sadece "kısa vadeli sigorta kolları" (iş kazası ve meslek hastalığı) kapsamında kalması nedeniyle büyük bir hak kaybı yaşıyorlardı. Bu durum, uzun vadeli sigorta primlerinin başlangıcı sayılmadığı için fiilen çalışma hayatına çok erken atılan bu bireylerin emeklilik yaşlarını öteliyordu.
TBMM'ye sunulan bu yeni teklif, bu çifte standardı ortadan kaldırmayı hedefliyor. Önerilen düzenleme, stajyer ve çırakların mağduriyetini giderecek iki temel mekanizmayı içeriyor:
Emeklilik Başlangıcının Tanınması: Zorunlu mesleki eğitim ve staj dönemlerinde yapılan ilk SGK girişlerinin, emeklilik için esas alınan sigortalılık başlangıç tarihi olarak kabul edilmesi.
Geriye Dönük Prim İmkânı: Staj/çıraklık süreleri boyunca eksik kalan uzun vadeli prim günlerinin, sigortalılara belirlenecek şartlarda borçlanma hakkı ile geriye dönük olarak satın alınabilmesi.
Bu sayede, geçmişte sadece sağlık hizmetleri ve iş kazasına karşı korunan sigorta girişleri, artık vatandaşların emeklilik süresini kısaltan somut bir değere dönüşecek.
Teklif, özellikle mesleki kariyerine stajyer veya çırak olarak adım atan geniş bir kesimi hedef alıyor. Başta Meslek Lisesi öğrencileri olmak üzere, Üniversite stajyerleri ve Çıraklık eğitiminde SGK kaydı bulunan yüz binlerce kişi bu düzenlemeden faydalanma potansiyeline sahip. Uzmanların ilk değerlendirmelerine göre, bu tarihi yasal düzenlemeden 400 bin ila 600 bin kişinin doğrudan yararlanması bekleniyor.
Halen Meclis'in ilgili komisyonlarında değerlendirme aşamasında olan teklifin, önümüzdeki günlerde yasama takviminde hızla ilerlemesi öngörülüyor. Komisyon sürecinin tamamlanmasının ardından teklif, genellikle "torba yasa" uygulamalarıyla TBMM Genel Kurulu'nda oylanarak nihai karara bağlanacak.
Sosyal güvenlik alanındaki otorite isimler, olası bir yasalaşma durumunda yaşanacak yoğunluğa dikkat çekerek staj mağdurlarına önemli bir uyarıda bulunuyor: Borçlanma hakkının kullanılması için vatandaşların, staj belgeleri, okullardan alınan onaylı yazılar ve o döneme ait SGK kayıtları gibi tüm resmi evraklarını şimdiden hazırlamaları ve başvurular için hazır beklemeleri tavsiye ediliyor.
Eğer teklif yasalaşırsa, bu adımın, Türkiye'deki sosyal güvenlik tarihindeki en büyük hak arayışlarından birini sonlandıracağı ve binlerce kişinin yaşam planını olumlu yönde değiştireceği belirtiliyor.
TBMM'deki yeni yasa teklifi, staj ve çıraklık mağduriyetini çözerek erken emekliliğe kapı açıyor. Teklif, staj başlangıcını emekliliğe saymayı veya geriye dönük borçlanma hakkı vermeyi öngörüyor. Yüz binlerce kişiyi ilgilendiren düzenleme Meclis'te.
