10924,53%-1,34
42,21% 0,06
48,80% -0,14
5497,31% 1,18
9015,99% 0,00
Danıştay, devlet memurlarının mali haklarına dair kritik bir hukuki karara imza attı. Kamu çalışanlarına ödenen toplu sözleşme ikramiyesinde uygulanan ve sendikal ayrımcılığa yol açan yüzde 2'lik üye barajı, Yüksek Mahkeme tarafından hukuka aykırı bulunarak kesin olarak iptal edildi. Bu emsal niteliğindeki karar, yüz binlerce kamu görevlisinin geriye dönük hak ettiği ikramiyeyi yasal faiziyle birlikte almasının önünü açtı.
Memur maaşlarına eklenen toplu sözleşme ikramiyesi konusunda yaşanan mağduriyeti sona erdirecek gelişme, Danıştay 12. Dairesi'nden geldi. Mahkeme, kamu görevlileri sendikalarının üye sayısına göre ikramiye miktarını belirleyen ve yalnızca belirli bir eşiği (%2) aşan sendikalara üye olanlara tam ödeme yapılmasını öngören düzenlemeyi hükümsüz kıldı. Bu çığır açan hüküm sayesinde, daha az sayıda üyeye sahip sendikalara bağlı çalışanlar da toplu sözleşme ikramiyesinden tam ve eşit şekilde yararlanma hakkına kavuştu.
Hukuki süreci başlatan aktör ise, Devlet Memurları Konfederasyonu bünyesinde faaliyet gösteren Tüm Eğitim Çalışanları Sendikası (TEÇ-SEN) oldu. TEÇ-SEN, üye sayısı düşük olan sendikaları tercih eden memurların mali açıdan dezavantajlı duruma düşürülmesinin, anayasal güvence altındaki temel hak ve özgürlüklerle çeliştiğini gerekçe göstererek davayı açmıştı.
Danıştay, kararının gerekçesinde, toplu sözleşme hükümleri çerçevesinde sadece yüzde 2 üye barajını aşan sendika üyelerine tam ikramiye ödenmesini öngören şartın, memurların sendika seçme ve kurma özgürlüğünü derinden yaraladığını açıkça ortaya koydu. Yüksek Mahkeme, bu uygulamanın, Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nda yer alan "eşitlik ilkesi" ve "sendika kurma özgürlüğü" gibi vazgeçilmez maddelere taban tabana zıt olduğunu belirterek, kamu görevlileri arasında sendikal üyeliğe dayalı bu tür bir ayrımcılığın hukuki temelde kabul edilemez olduğuna hükmetti. İlgili düzenleme, Daire tarafından oy birliğiyle iptal edildi. Bu karar, sendika tercihi ne olursa olsun, tüm kamu çalışanlarının mali haklar karşısında eşit muamele görmesi gerekliliğini perçinledi.
Danıştay'ın bu tarihi hükmünün yürürlüğe girmesiyle birlikte, geçmiş dönemde eksik ödenen veya hiç ödenmeyen toplu sözleşme ikramiyelerinin telafisi gündeme geldi. Elde edilen bilgilere göre, 1 Ocak 2023 tarihinden 5 Mart 2024 tarihine kadar olan süreçte kamu çalışanlarına ödenmeyen ya da eksik ödenen toplu sözleşme ikramiyesi tutarlarının, yasal faizleri ile birlikte ilgili memurlara geriye dönük olarak iadesi bekleniyor. Bu gelişme, sendikal tercihlerinin maaşlarına yansımasından endişe duyan tüm memurlar için önemli bir mali rahatlama ve hukuk zaferi anlamına geliyor.
Danıştay, TİS ikramiyesindeki %2 sendika üyelik barajını Anayasa'ya aykırı bularak iptal etti. Yüz binlerce memura, 1 Ocak 2023 - 5 Mart 2024 arası eksik ödenen ikramiyeler yasal faiziyle ödenecek.
