Çocukların yeteneği nasıl keşfedilebilir, ebeveynler, öğretmenler çocuklarının ve öğrencilerinin hangi alanında yetenekli olduklarını nasıl anlayabilir. Sitemizin köşe yazarı ve çocuk kitapları yazarı Nilüfer Ertarakçı yazısı il
Nilüfer Ertarakçı'nın çocukların yeteneklerine ilişkin yazısı şöyle:
Her Çocuk Özeldir
Her çocuğun yatkınlığı, tercihi, ilgisi bir diğerinden farklılık gösterebilir. Çocuklar merak ettikleri için girişimcidir ve yapmaya eğilimlidir. Önemli olan neyi seviyorsa neye yeteneği varsa onu yapmasına fırsat verilmesidir. Anne, babalar ve eğitimciler bu yetenekleri bulup geliştirmeye çalışmalıdır.
Yetenekleri farklı her çocuktan aynı sonuçları beklemek olmaz. Beceriksiz çocuk yoktur, farklı becerileri olan çocuklar ve becerilerini geliştirme hakkı, fırsatı verilmeyen çocuklar vardır. Bu nedenle çocukları karşılaştırmak, kıyaslamak doğru bir davranış değildir. Kıyaslama davranışı, çoğunlukla çocukları sinirlendirir, mutsuz eder.
Peki çocuğumun, yeteneklerini nasıl keşfedeceğim diyebilirsiniz. Aslında bu çok basittir. Bunun için çocuğunuzu gözlemlemeniz, onunla ilgilenmeniz, sohbet etmeniz gerekir. Yani onun tercihlerini, yaptıklarını gözlemlemeniz onun neye yeteneği olduğunu öğrenebilmeniz açısından önemlidir. Çocuğunuz oyun oynarken, çizgi film izlerken, arkadaşlarıyla iletişim kurarken size birçok ip ucu verecektir.
Çocuğunuz bazen bulunduğu gelişim dönemine ait becerileri normal bir seviyede yerine getirebilirken bazen yaşıtlarından daha ileride gelişim özellikleri gösterebilir. Burada anne ve babaların dikkat etmesi gereken bir diğer nokta da, çocuk bu davranışları içselleştirerek mi gerçekleştiriyor yoksa çevresinde sevdiği birilerini mi taklit ediyor? Örneğin; ailede müzik alanında yetenekli kişiler olabilir. Çocuğunuz bu kişiye duyduğu hayranlık sebebiyle onu taklit etmeye başlayabilir.
Çocukların gelişim dönemleri bizlere yeteneklerinin hangi yaşlarda ortaya çıkabileceğine dair ipucu verirken sahip olduğu zekâ türlerini fark etmek ise size yeteneklerini keşfetmenizde yardımcı olacaktır. Zekâmızın kendini göstereceği birden fazla alan vardır. Bunlar; sözel- dilsel, mantıksal-matematiksel, görsel-uzaysal, müziksel-ritim, bedensel- kinestetik, içsel, sosyal, doğa gibi birçok alanı kapsar. Bu zekâ türlerinden her birine belli oranda sahip olunabilir. Fakat çocuğunuz bir ya da birden fazla zekâ alanında daha yetenekli olabilir. Bunun için ufak ipuçlarını fark ettiğinizde çocuğunuzun yeteneklerini ortaya çıkarabileceği alanlar yaratmak gerekmektedir.
Yeteneklerini keşfetme aşamasında çocuğunuzun tercih ettiği oyun ve oyuncaklardan da yararlanabilirsiniz. Çocuğunuza aldığınız oyuncakları seçerken gözlemleriniz sonucunda ilgisinin ve yeteneğinin açığa çıkabileceği oyuncakları tercih etmek size daha çok fikir verecektir. Zaman zaman kurduğu oyunlara katılmanız oyunda üstlendiği rolleri fark etmenizi ve bu rollerde sergilediği yeteneklerini daha yakından görmenizi sağlayacaktır.
Tüm bu yeteneklerin açığa çıkması ve fark edilmesi sadece anne ve babaların gözlemi ile mümkün değildir. Bu noktada çocuğunuzun okulundaki öğretmenlerinden ve uzmanlardan destek almak daha doğru adımlar atmanızda size yardımcı olacaktır.
